Kwaad wint als goed niets doet.
‘Niveau 4’ is nu een begrip.
De aanslagen in Brussel in maart waren ronduit laaghartig. Het was een tragedie, een drama, door iedereen ervaren als hoogst verwerpelijk. Iedereen zocht in zijn boosheid en ontreddering naar woorden, die ze niet vonden. Tegelijk was niets zeggen, niets doen geen optie. Duizenden kwamen bijeen op pleinen en andere publieke plaatsen. Ze stapten in stilte, zongen, schreven dingen uit, brandden kaarsjes of legden bloemen neer. Men wilde zich niet gewonnen geven en zo duidelijk mogelijk een teken stellen.
Dat gebeuren tussen mensen oversteeg ons evenzeer.
Als taal ontbreekt, grijpen we naar symbolen. Het symbool kan woordeloos uitdrukken wat er leeft in ons aan verontwaardiging, verdriet en mededogen.
Het symbool is echter meer dan louter ‘een teken’.
“De symbolen die we gebruiken zijn wérkelijk, in de zin dat ze werken, hun uitwerking niet missen”, schreef Han Fortmann ooit. Een samenleving, die verweten wordt bol te staan van individualisme, maakte op 22 maart in haar solidariteit met slachtoffers en in haar medeleven met nabestaanden, een soort renaissance mee van ‘gedeelde waarden’. Die hergeboorte nam het onheil dat ons overkwam echter niet weg.
Het plaatste het in een nieuw perspectief.
Als terreur vernieling en chaos zoekt, dan roept ze tegelijkertijd haar tegengestelden op. Onder tranen, maar dwars doorheen de waanzin mobiliseerde het burgers, die vanuit een soort oer-vertrouwen scandeerden: “Wij hebben geen angst!”. Het puin van de vernieling moest plaatsmaken voor opstandigheid, terwijl chaos zich direct transformeerde in betrokkenheid, samenhorigheid en solidariteit.
“Wenen is de éérste profetische daad in de menselijke geschiedenis. Alleen als wij het vermogen hebben om mee te wenen met anderen, in mededogen, kunnen wij de cultuur van de dood veranderen in een cultuur van leven.”
Hyun Kyung Chung
Een set van 12 spreuken uit de oude doos kan je bestellen in een spreukenpochette via www.bzn.be. Je kan de selectie zelf samenstellen en zoeken per thema of jaartal.