Het betrekken van kinderen met een handicap is goed voor de hele samenleving
Brussel, 30 mei 2013 – Volgens het jaarlijkse UNICEF-rapport “De Toestand van de Kinderen in de Wereld” (“The State of the World’s Children”) doen zowel kinderen met een handicap als de gemeenschap waarin ze leven er voordeel bij door te focussen op wat ze kunnen bereiken in plaats van de zaken waar ze niet toe in staat zijn.
Het rapport, dat vandaag werd voorgesteld, stelt dat er voordelen voor de gehele samenleving worden gecreëerd door de nadruk te leggen op de talenten en het potentieel van kinderen met een handicap.
“Wanneer je de beperking ziet vooraleer je het kind ziet, dan is dat niet alleen onrechtvaardig ten opzichte van het kind, maar het berooft de samenleving van alles wat dat kind te bieden heeft,” zegt Anthony Lake, algemeen directeur van UNICEF. “Hun verlies is het verlies van de samenleving; hun profijt is eveneens dat van de samenleving.”
Het rapport beschrijft hoe samenlevingen kinderen met een handicap moeten betrekken omdat iedereen er bij wint wanneer ze er volwaardig deel van uitmaken. Neem bijvoorbeeld een inclusieve onderwijsvorm, waarbij alle kinderen met of zonder beperking worden betrokken. Dit creëert niet alleen mogelijkheden voor kinderen met een handicap, maar verruimt ook nog eens het blikveld van alle kinderen.
Een betere integratie van kinderen met een beperking kan discriminatie voorkomen. Voor vele kinderen met een handicap begint de sociale uitsluiting al tijdens de eerste dagen van hun leven wanneer hun geboorte niet geregistreerd wordt. Hierdoor worden ze afgesneden van sociale diensten en de wettelijke bescherming die zo cruciaal zijn voor hun overleving en verdere levensloop. Vaak werkt aanhoudende discriminatie de marginalisering van deze kwetsbare groep verder in de hand.
“Opdat kinderen met een handicap zouden meetellen, moeten ze geteld worden – bij hun geboorte, op school, en in het leven,” aldus Mr. Lake.
De Toestand van de Kinderen in de Wereld 2013: kinderen met een handicap, stelt dat kinderen met een beperking het minste kans maken om gezondheidszorg te krijgen en om naar school te kunnen gaan. Ze behoren tot de grootste risicogroepen die slachtoffer worden van geweld, mishandeling, uitbuiting en verwaarlozing, vooral wanneer ze worden verborgen of in instituten worden gestoken. Onder impuls van sociale stigma’s of de economische kost om hen op te voeden, komt dit nog veel te veel voor.
Ook in België worden kinderen met een handicap te vaak geconfronteerd met uitsluiting, vooral in het onderwijs, bij culturele activiteiten, bij sport en sociale evenementen. Ze zijn veel meer kwetsbaar voor armoede en geweld en komen soms in een extreme vorm van isolement terecht.
Het resultaat is dat kinderen met een handicap de meest gemarginaliseerde mensen ter wereld zijn. Kinderen die in armoede leven maken al weinig kans om toegang te krijgen tot lokale scholen en klinieken, maar kinderen die zowel in armoede als met een handicap leven, maken nog veel minder kans.
Een andere belangrijke factor is het geslacht. Meisjes met een handicap krijgen vaak minder gepaste voeding en zorg dan jongens.
“Discriminatie op basis van een handicap is een vorm van onderdrukking,” stelt het rapport.
Er zijn weinig accurate gegevens beschikbaar met betrekking tot het aantal kinderen dat met een handicap leeft, wat voor handicaps ze hebben en hoe die hun levens beïnvloeden. Bijgevolg hebben weinig overheden geschikte criteria die hen kan helpen om op gepaste wijze essentiële middelen toe te wijzen aan kinderen met een handicap en hun familie.
Tot op de dag van vandaag heeft ongeveer een derde van alle landen in de wereld nog steeds het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap niet geratificeerd. Het rapport spoort alle overheden er toe aan om hun belofte te houden en voor al hun burgers gelijke rechten te garanderen – inclusief voor de meest uitgesloten en kwetsbare kinderen.
Er wordt wel degelijk vooruitgang gemaakt om kinderen met een handicap in de samenleving op te nemen.
Een belangrijk punt op de agenda is dat nog meer landen het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap en het Verdrag inzake de Rechten van het Kind moeten ratificeren en implementeren. Hierbij is het belangrijk dat ze gezinnen ondersteunen met het tegemoet komen aan de hogere kosten die verbonden zijn aan de zorg voor een kind met een handicap.
België heeft het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap ondertekend op 30 maart 2007 en geratificeerd op 2 juli 2009. Het Verdrag trad in werking op 1 augustus 2009. In juli 2011 diende België zijn eerste rapport in bij het VN-Comité voor personen met een Handicap. In 2010 gaf het Comité voor de Rechten van het Kind, België de aanbeveling om te zorgen voor inclusief onderwijs voor kinderen met een handicap en voor voldoende middelen om in alle behoeften van de kinderen te voorzien met inbegrip van een vorming op maat voor leerkrachten die met deze kinderen werken.
Het UNICEF-rapport vraagt om maatregelen die discriminatie tegengaan bij de bevolking, bij de bevoegde (overheids-)instanties en bij de verschaffers van essentiële diensten zoals onderwijs en gezondheidszorg.
Internationale instellingen moeten er voor zorgen dat het advies en de bijstand die ze aan verschillende landen bieden consistent zijn met de Verdragen inzake de Rechten van het Kind en inzake de Rechten van Personen met een Handicap. Ze moeten een georganiseerde globale onderzoeksagenda promoten zodat waardevolle gegevens en analyses ingezameld worden die kunnen dienen als leidraad voor het efficiënt plannen van maatregelen en het gepast toewijzen van middelen.
Het rapport benadrukt eveneens hoe belangrijk het is om kinderen en adolescenten met een beperking te betrekken door hen te raadplegen bij het ontwerpen en evalueren van programma’s en diensten die op hen zijn gericht.
En ten slotte heeft iedereen er baat bij wanneer een “inclusief gerichte” aanpak ook betekent dat men werk maakt van de toegankelijkheid van de publieke levensruimte. Op die manier kan iedereen hier zo volledig mogelijk gebruik van maken zonder dat er extra aanpassingen nodig zijn.
“Het pad naar verandering is uitdagend,” vertelde Mr. Lake in Da Nang, Vietnam, bij de voorstelling van het rapport. “Maar kinderen aanvaarden geen onnodige beperkingen, en wij mogen dat evenmin doen.
###
Het verslag is beschikbaar in PDF vorm via http://bit.ly/12ikcSc
Voor media zijn een b-roll en ander videomateriaal over kinderen met een handicap beschikbaar op: http://weshare.unicef.org/SOWC2013Media
Perscontact : Philippe Henon, Press & Communication Manager, UNICEF België
02/230.59.70 – 0477/555.023 – phenon@unicef.be – Twitter: @philippehenon – www.unicef.be